ENG: I recently came up with the idea of buying myself a day ticket and travelling the length and breadth of Krakow by tram. I wanted to carry out this plan in spring or summer. Unexpectedly, however, I found information that on Wednesday public transport in the city will be free. The reason: bad air quality. I decided that this was a sign and the opportunity had to be seized. Especially since the weather forecast promised a sunny day.
PL: Wpadłem ostatnio na pomysł, aby kupić sobie dobowy bilet i przejechać Kraków tramwajem wzdłuż i wszerz. Plan ten chciałem zrealizować wiosną lub latem. Nieoczekiwanie jednak znalazłem informacj, że w środę komunikacja miejska w mieście będzie za darmo. Powód: zła jakość powietrza. Uznałem, że to znak i trzeba wykorzystać tę szansę. Tym bardziej, że prognoza pogody zapowiadała słoneczny dzień.
ENG: On Wednesday, I got up earlier than usual and walked to the nearest tram stop: Stary Kleparz. I adopted the rule that I get on the first tram that appears.
PL: W środę wstałem wcześniej niż zwykle i poszedłem na najbliższy przystanek: Stary Kleparz. Przyjąłem zasadę, że wsiadam w pierwszy tramwaj, który się pojawi.
ENG: I didn't wait long. Tram number 4 appeared, going to Nowa Huta. I got on it and rode ahead. I passed a few stops and got off at the Mogilskie Roundabout.
PL: Długo nie czekałem. Pojawił się tramwaj numer 4, który jedzie na Nową Hutę. Wsiadłem do niego i pojechałem przed siebie. Przejechałem kilka przystanków i wysiadłem na Rondzie Mogilskim.
ENG: It is a very busy place. Lots of bus stops. Trams and buses go in all directions.
PL: Jest to bardzo ruchliwe miejsce. Dużo przystanków. Tramwaje i autobusy jeżdżą we wszystkich kierunkach.
ENG: In the central part of the roundabout there are ruins.They are the remains of Bastion V "Lubicz", one of the forts of the Krakow Fortress from the second half of the 19th century. In the 1950s they were covered up with earth. At the beginning of the 21st century they were unearthed and examined by archaeologists.
PL: W centralnym miejscu ronda znajdują się ruiny. To pozostałość Bastionu V "Lubicz", jednego z fortów Twierdzy Kraków z drugiej połowy XIX wieku. W latach 50-tych XX wieku zasypano je ziemią. Na początku XXI wieku zostały odkopane i badali je archeolodzy.
ENG: There are also many interesting murals around the roundabout. Below are two of them. The first depicts a dragon and was created by Dulk from Spain. The second refers to Bizet's opera 'Carmen'. Its author is the Krakow artist Mikołaj Rejs.
PL: W okolicy ronda jest też dużo ciekawych murali. Poniżej dwa z nich. Pierwszy przedstawia smoka i stworzył go Dulk z Hiszpanii. Drugi nawiązuje do opery "Carmen" Bizeta. Jego autorem jest krakowski artysta Mikołaj Rejs.
ENG: Next to the murals is the stop where I boarded tram number 17 going to Dworzec Towarowy.
PL: Obok murali jest przystanek, na którym wsiadłem w tramwaj nr 17 jadący na Dworzec Towarowy.
ENG: I got off at the final stop, where I was welcomed by another mural....
PL: Wysiadłem na przystanku końcowym, gdzie przywitał mnie kolejny mural...
ENG: I took a few photos. I didn't have time to take any more, because the tram No. 50 going to Borek Fałęcki had just arrived. Unfortunately, it turned out to be the same direction I had just come from. So I got off at the nearest stop (Politechnika), which was located underground.
PL: Zrobiłem kilka zdjęć. Więcej nie zdążyłem, bo akurat przyjechał tramwaj nr 50 jadący na Borek Fałęcki. Niestety okazało się, że to ten sam kierunek, z którego właśnie przyjechałem. Wysiadłem więc na najbliższym przystanku (Politechnika), który znajdował się w podziemiu.
ENG: It's a bit like the underground, but it's just a tram. I went to the surface. There was also a tram stop there. I got on the "3" and went to Krowodrza Górka.
PL: Trochę przypomina to metro, ale to tylko tramwaj. Wyszedłem na powierzchnię. Tam również był przystanek tramwajowy. Wsiadłem w "3" i pojechałem na Krowodrzą Górkę.
ENG: Krowodrza Górka turned out to be a very boring place. Not many objects to photograph. Just multidwelling units. Fortunately, tram number 18 arrived quickly.
PL: Krowodrza Górka okazała się być bardzo nudnym miejscem. Niewiele obiektów do fotografowania. Same bloki mieszkalne. Na szczęście szybko przyjechał tramwaj nr 18.
ENG: I got off at the Teatr Bagatela stop. I also took some photos here, although this place is well known to me. One of the busiest in Krakow.
PL: Wysiadłem na przystanku Teatr Bagatela. Tu również porobiłem kilka zdjęć, choć akurat to miejsce jest mi dobrze znane. Jedno z bardziej ruchliwych w Krakowie.
ENG: I didn't have to wait long for the next tram. The 14 was going to Bronowice....
PL: Na kolejny tramwaj nie musiałem długo czekać. 14 jechała na Bronowice...
ENG: I got off at the last stop. The neighbourhood gives the impression of being uninteresting. Next to it is the Military Recruitment Centre. However, I used to visit here quite often and knew that....
PL: Wysiadłem na ostatnim przystanku. Okolica sprawia wrażenie mało ciekawej. Obok jest Wojskowe Centrum Rekrutacji. Ja jednak bywałem tu kiedyś dość często i wiedziałem, że...
ENG: ...not far away is hidden one of Krakow's many forts. Built by the Austrians between 1857 and 1865, it has the number 7 and the name 'Behind the River'. It was one of the most important points in the Austrian plan for the defence of the city.
PL: ...niedaleko schowany jest jeden z wielu krakowskich fortów. Wybudowali go Austriacy w latach 1857–1865. Ma on numer 7 i nazwę "Za rzeką". Stanowił jeden z ważniejszych punktów w austriackim planie obrony miasta.
ENG: The fort was never used for the purpose for which it was built. During the First World War the front did not reach Krakow. After 1918, tactics changed and the building lost its combat functions.
PL: Fort nigdy nie został wykorzystany w celach, w których został zbudowany. Podczas I wojny światowej front nie dotarł do Krakowa. Po 1918 roku zmieniła się taktyka i budowla utraciła funkcje bojowe.
ENG: In the 20th century the fort was used as a barracks and later as a warehouse. Until 2021 it was owned by the Military Property Agency and access to it was restricted. Many people walking along Lucjana Rydla Street passed the fence and they did not know what was behind it.
PL: W XX wieku fort wykorzystywano jako koszary, a później jako magazyn. Do 2021 roku był własnością Agencji Mienia Wojskowego i dostęp do niego był ograniczony. Wiele osób idąc ulicą Lucjana Rydla mijało ogrodzenie i nie wiedziało, co za nim jest.
ENG: By the 21st century, the fortress was decaying. Until 10 years ago, the site was overgrown with bushes and inaccessible. The military tried to sell the site, but for many years without success.
PL: W XXI wieku forteca niszczała. Jeszcze 10 lat temu miejsce to było zarośnięte krzakami i niedostępne. Wojsko starało się sprzedać teren, ale przez wiele lat bez skutku.
ENG: The situation changed in 2021. In September, the Pedagogical University became the new owner. However, the area of the fort and the surrounding area where the warehouses stand still gives a post-apocalyptic impression.
PL: Sytuacja zmieniła się w 2021 roku. We wrześniu nowym właścicielem został Uniwersytet Pedagogiczny. Teren fortu i otaczającego go terenu, gdzie stoją magazyny wciąż jednak sprawia postapokaliptyczne wrażenie.
ENG: I wonder how the place will change in the next 10 years. It is owned by the university, but it is intended to serve more than just students.
PL: Ciekaw jestem jak miejsce to zmieni się w ciągu kolejnych 10 lat. Właścicielem jest uniwersytet, ale z założenia ma ono służyć nie tylko studentom.
ENG: I returned to the city centre by tram number 8. Being in Bronowice I exceeded the 2 hour time limit, so I got off at the Batorego stop and went to @krolestwo. I can't hide the fact that I had slightly higher expectations. Somehow I naively assumed that all I had to do was get on the tram and there would always be something interesting. Unfortunately, much of the city is boring (especially modern housing estates) and even if there are some interesting places there, they are often, like the fort in Bronowice, hidden and difficult to find by accident. However, I don't rule out that I will repeat this experiment one day. Maybe on 22 September, because that's also when the rides are free (and on the occasion of European Car Free Day). We'll see...
PL: Do centrum wróciłem tramwajem numer 8. Będąc na Bronowicach przekroczyłem czas 2 godzin, więc wysiadłem na przystanku Batorego i udałem się do @krolestwo. Nie ukrywam, że miałem trochę większe oczekiwania. Jakoś naiwnie zakładałem, że wystarczy wsiąść w tramwaj i zawsze znajdzie się coś ciekawego. Niestety duża część miasta jest nudna (zwłaszcza współczesne osiedla) a nawet jeśli są tam jakieś ciekawe miejsca, to często tak jak fort na Bronowicach są ukryte i trudno na nie trafić przez przypadek. Nie wykluczam jednak, że kiedyś powtórzę ten eksperyment. Może 22 września, bo wtedy też przejazdy są za darmo (a okazji Europejskiego Dnia bez Samochodu). Zobaczymy...
(1) Rondo Mogilskie
(2) Krowodrza Górka
(3) Bronowice (Fort no. 7)
