Prasa i euroentuzjaści regularnie bombardowali nas w ostatnich latach doniesieniami o rzekomej katastrofie gospodarczej w Wielkiej Brytanii. Ile w tym prawdy?
The press and Euro-enthusiasts have regularly bombarded us in recent years with reports of an alleged economic disaster in the UK. How much truth is there in this?
Zacznijmy od najważniejszego oficjalnego wskaźnika, który pokazuje poziom dobrobytu mieszkańców danego kraju - PKB per capita z uwzględnieniem parytetu siły nabywczej. Poniższy wykres pochodzi z serwisu tradingeconomics.com i przedstawia porównanie zmian w zakresie GDP per capita PPP dla gospodarek Wielkiej Brytanii, Niemiec, Francji, Włoch oraz całej strefy euro. Porównujemy porównywalne, czyli duże, zachodnioeuropejskie gospodarki.
Let's start with the most important official indicator that shows the level of well-being of the inhabitants of a given country - GDP per capita PPP.The chart below comes from tradingeconomics.com and shows a comparison of changes in GDP per capita PPP for the economies of Great Britain, Germany, France, Italy and the entire euro zone. We compare comparable, i.e. large, Western European economies.
Brexit nastąpił pod koniec stycznia 2020 roku. Jak się zmienił omawiany wskaźnik między 2019 a 2022 rokiem?
W Niemczech i Francji - najbardziej podobnych do UK gospodarkach praktycznie się nie zmienił w tym okresie. We Włoszech wzrósł o 3,75%. W strefie euro wzrósł o 2,13%. A w Wielkiej Brytanii? Wzrósł o 1,15%. Czyli cudów nie było, ale i tak lepiej niż w najbardziej porównywalnych gospodarkach.
Spójrzmy teraz na poziom bezrobocia:
Brexit occurred at the end of January 2020. How has this indicator changed between 2019 and 2022?
In Germany and France - the economies most similar to the UK - it practically did not change during this period. In Italy it increased by 3.75%. In the euro zone it increased by 2.13%. And in the UK? It increased by 1.15%. So there were no miracles, but it was still better than in the most comparable economies.
Now let's look at the unemployment rate:
Tutaj również nie ma rewolucji. Wielka Brytania miała najniższe bezrobocie przed Brexitem i tak też pozostało po nim.
Kolejny wskaźnik - produktywność. Jak się zmieniła po Brexicie?
There is no revolution here either. The UK had the lowest unemployment rate before Brexit and it remained so after it.
Another indicator - productivity. How has it changed after Brexit?
Od stycznia 2020 roku do lipca 2023 wzrosła ona w Wielkiej Brytanii o 3,1%. W Niemczech spadła w tym czasie o 4,3%, we Francji wzrosła o 1,3%, we Włoszech o 1,6%, a w strefie euro pozostała na niemal takim samym poziomie.
From January 2020 to July 2023 it increased by 3.1% in the UK. In Germany it decreased by 4.3%, in France it increased by 1.3%, in Italy by 1.6% and in the euro zone it remained almost at the same level.
Kolejna kwestia - export. Tutaj nie prezentuję wykresu, gdyż serwis miał problem z porównaniem exportu ujmowanego w różnych walutach. Tym niemniej z dostępnych danych wynika że od stycznia 2020 do stycznia 2024 poziom eksportu w poszczególnych krajach zmienił się następująco:
Another issue - export. I am not presenting the chart here because the website had a problem with comparing exports in different currencies. Nevertheless, the available data shows that from January 2020 to January 2024, the level of exports in individual countries changed as follows:
Wielka Brytania - wzrost o 14,1%
Niemcy - wzrost o 21,7%
Francja - wzrost o 22%
Włochy - wzrost o 28,3%
Strefa euro - wzrost o 23,5%
Great Britain - increase by 14.1%
Germany - increase by 21.7%
France - increase by 22%
Italy - increase by 28.3%
Eurozone - increase by 23.5%
Najważniejszy wskaźnik zostawiam na koniec. Siła nabywcza mierzona w Big Macach. Wiele osób poddaje w wątpliwość rzetelność danych w rodzaju oficjalnych wskaźników PKB i tu z pomocą przychodzi indeks Big Maca. Na podstawie cen tej kanapki dostępnych na stronie The Economist oraz średnich wynagrodzeń podawanych przez tradingeconomics.com policzyłem jak się zmieniała siła nabywcza w tym zakresie.
I leave the most important indicator for last. Purchasing power measured in Big Macs. Many people question the reliability of data such as official GDP indicators, and this is where the Big Mac index comes to the rescue. Based on the prices of this sandwich available on The Economist and average salaries provided by tradingeconomics.com, I calculated how the purchasing power changed in this area.
I tak w strefie euro, w styczniu 2020 roku, Big Mac kosztował średnio €4.12, a średnie wynagrodzenie wynosiło €1870 miesięcznie. Pozwalało to na zakup 454 Big Maców. W lipcu 2023 roku wartość ta spada do zaledwie 407 Big Maców (cena jednego €5.28 przy zarobkach €2150).
W Wielkiej Brytanii natomiast, w styczniu 2020 roku ta słynna kanapka kosztowała £3.39 przy wynagrodzeniu średnim £546 na tydzień (co daje £2364 na miesiąc). To oznacza 697 kanapek na miesiąc. W lipcu 2023, siła nabywcza w Big Macach również i w Wielkiej Brytanii spada, ale w znacznie mniejszym stopniu, bo do 687 kanapek (cena £4.19 przy miesięcznym wynagrodzeniu £2879).
To oznacza, że w strefie euro realna siła nabywcza po Brexicie spadła o 10,4%, a w Wielkiej Brytanii zaledwie o 1,9%.
Thus, in the euro zone, in January 2020, a Big Mac cost on average €4.12, and the average salary was €1,870 per month. This allowed for the purchase of 454 Big Macs. In July 2023, this value drops to just 407 Big Macs (price of one €5.28 with earnings of €2,150).
In the UK, in January 2020, this famous sandwich cost £3.39 with an average salary of £546 per week (which is £2,364 per month). That means 697 sandwiches per month. In July 2023, the purchasing power of Big Macs also decreases in the UK, but to a much lesser extent, to 687 sandwiches (price £4.19 with a monthly salary of £2,879).
This means that in the euro zone real purchasing power after Brexit decreased by 10.4%, and in the UK by only 1.9%.
Podsumowując powyższe: w Wielkiej Brytanii po Brexicie nie było żadnego "wielkiego załamania gospodarki". Nawet małego. Okazuje się, że w prawie każdej dziedzinie Wielka Brytania ma nieco lepsze wskaźniki od dużych gospodarek unijnych, poza jedynie wzrostem eksportu - ale to nadal jest wzrost! Co więcej w najbardziej życiowym wskaźniku, czyli stosunku realnych cen do realnych zarobków, Wielka Brytania radzi sobie znacznie lepiej od całej strefy euro, chociaż niepokojące jest, ze w obu przypadkach jest to realny spadek.
To sum up the above: there was no "great economic collapse" in Great Britain after Brexit. Even a little one. It turns out that in almost every field the UK has slightly better indicators than the large EU economies, apart from export growth - but it is still growth! Moreover, in the most important indicator, i.e. the ratio of real prices to real earnings, Great Britain is doing much better than the entire euro zone, although it is disturbing that in both cases it is a real decline.
