PL: To było dokładnie 10 lat temu. Byłem świeżo po obronie. A, że praca była o łotewskiej twierdzy to sporo o Łotwie myślałem. No i pewnego wieczoru zacząłem przeglądać ogłoszenia wynajmu mieszkań w Rydze. Pamiętam, że ceny były mniej więcej takie same jak w Krakowie. Z ciekawości jednak sprawdziłem jak to wygląda w Dyneburgu (łot. Daugavpils) i okazało się, że są 2 razy niższe. To stało się impulsem, aby wyjechać i zrobić coś dla tamtejszych Polaków. Pół roku później zresztą udało się to zrobić. W kwietniu 2014 roku rozpoczął się Projekt Inflanty.
ENG: That was exactly 10 years ago. I was just after my graduation. And since the thesis was about a Latvian fortress, I thought a lot about Latvia. So one evening I started browsing through the ads for flats to rent in Riga. I remember that the prices were more or less the same as in Krakow. Out of curiosity, however, I checked what it was like in Daugavpils and found out that they were twice as low. This gave me the impulse to go and do something for the Polish minority there. Half a year later, by the way, it was done. In April 2014, the Inflanty Project was launched.
PL: Ale dlaczego o tym piszę? Otóż po sobotnim spotkaniu w @krolestwo dotyczącym łotewskiej literatury, z niewiadomych mi powodów, zacząłem przeglądać oferty sprzedaży mieszkań w Rydze. Trochę to niemądre, bo powinienem raczej siedzieć nad muzyką, ale z drugiej strony potrzebowałem odpoczynku a marzenia zwykle mnie odprężają. Bo tak się składa, że zawsze chciałem mieszkać w Rydze. Najlepiej w okolicach ulicy Miera, na której pomieszkiwałem podczas mojego wolontariatu w latach 2006-2007. Formalnie wciąż jest to "centrum" (choć do ścisłego centrum pieszo będzie stąd pół godziny), ale turystów raczej wielu się tu nie spotka. Niektórzy mówią, że to rejon hipsterów. Może i tak jest. Jest trochę ciekawych lokali. Okolica też bardzo ładna. Spokojnie. Życie toczy się powoli. Czasem przejedzie tramwaj brukowaną ulicą.
ENG: But why am I writing about it? Well, after Saturday's meeting in the Kingdom about Latvian literature, for reasons unknown to me, I started browsing flat sales in Riga. A bit silly, as I should rather be sitting over music, but on the other hand I needed a rest and dreams usually relax me. Because it so happens that I have always wanted to live in Riga. Ideally in the area of Miera Street, where I lived during my volunteer work in 2006-2007. Formally, it is still the 'centre' (although it will be half an hour on foot to the very centre), but you are unlikely to meet many tourists here. Some say it's a hipster area. Maybe it is. There are some interesting venues. The neighbourhood is also very nice. It's quiet. Life moves slowly. Occasionally a tram will pass along a cobbled street.
PL: Ale wróćmy do mieszkań. Pierwsza oferta, na którą trafiłem wydała mi się niezłą okazją. Druga podobnie. Trzecia też. No i okazało się, że przez te 10 lat sporo się zmieniło. O ile w 2013 ceny w Krakowie i Rydze były porównywalne, o tyle teraz Rydze bliżej do Tarnowa. Bo w Damaszku Europy też można znaleźć dwupokojowe mieszkania za ~250K zł. W Krakowie za tyle można co najwyżej kupić "apartament" 18 mkw. na Woli Duchackiej (czyli zapupiu).
ENG: But let's get back to the flats. The first offer I came across seemed like a good bargain. The second one did likewise. The third, too. Well, and it turned out that a lot has changed over these 10 years. While in 2013 prices in Kraków and Riga were comparable, now Riga is closer to Tarnow. Because in Tarnow you can also find two-room flats for ~PLN 250K. In Kraków, at most you can buy an 18 sq m "flat" in Wola Duchacka (i.e. a rump) for that much.
PL: Rozmawiałem o tym z @foggymeadow i stwierdziła, to pewno z powodu wojny. Cóż, moja dobra znajoma z Rygi po agresji Rosji na Ukrainę przygotowała sobie szczegółowy plan ucieczki na wszelki wypadek. Gdyby jednak faktycznie wojna była tu czynnikiem wiodącym, to ceny powinny spadać. Postanowiłem to zweryfikować, odnalazłem jednak sprzeczne informacje. Z jednej strony artykuł z lipca 2023 mówi, że 2023 roku ceny spadają o 1% miesięcznie. Z drugiej jednak oficjalne rządowe statystyki temu przeczą. Z czego wynika ta rozbieżność? Trudno orzec. Jedno jest pewne. Ceny mieszkań w Rydze (zarówno kupna jak i najmu) są wyraźnie niższe niż w Krakowie. Jako przykład przedstawię najciekawsze mieszkanie, które znalazłem. Nie jest ono ani najtańsze, ani najlepsze. Zwróciło jednak moją uwagę. Znajduje się przy wspomnianej już ulicy Miera. Powyżej na Google Street View uchwyciłem budynek, w którym się znajduje. Swoją drogą jest on niedaleko tych, które widać na pierwszym zdjęciu. Klimatyczna okolica. Zaraz obok jest fabryka Laimy. Czasem czuć zapach czekolady w powietrzu.
ENG: I spoke to @foggymeadow about this and she said, it's definitely because of the war. Well, a good friend of mine in Riga, after Russia's aggression in Ukraine, prepared a detailed escape plan just in case. However, if indeed the war was the leading factor here, then prices should be falling. I decided to verify this, however, I found conflicting information. On the one hand, an article from July 2023 says that 2023 prices are falling by 1% per month.On the other hand, however, official government statistics contradict this. What is the reason for this discrepancy? It is difficult to adjudicate. One thing is certain. Housing prices in Riga (both buying and renting) are clearly lower than in Kraków. As an example, I will present the most interesting flat I found. It is neither the cheapest nor the best. However, it caught my attention. It is located on the aforementioned Miera Street. Above on Google Street View I have captured the building in which it is located. By the way, it is not far from the ones you see in the first photo. An atmospheric neighbourhood. Right next door is the Laima factory. Sometimes you can smell the chocolate in the air.
PL: Wróćmy jednak do wspomnianego mieszkania. Trochę przypomina mi KBK, bo jest w nim tyle rzeczy, że aż głowa boli. Wygląda tak, jakby jeszcze wczoraj mieszkała w nim jakaś babcia. Po pierwsze są kwiatki, po drugie tona bibelotów, do tego maskotki.
PL: But let's go back to the flat. It reminds me a bit of the Kingdom (@krolestwo), because there is so much stuff in it that it makes your head hurt. It looks like it was just yesterday that a grandmother lived there. First of all, there are flowers, secondly, a ton of trinkets, plus mascots.
PL: Mieszkanie jest duże (57 mkw.). Ma dwa pokoje, kuchnię, toaletę i mały przedpokój. Okna nowe (plastiki). Ogólnie całość wymaga gruntownego remontu, ale bez tragedii. Do tego należy dodać, że budynek ma swoje podwórko, na którym można zaparkować. Moją uwagę jednak w tym wszystkim najbardziej przykuła sypialnia babci. A konkretnie portret Jana Pawła II. Może więc nasza babcia była Polką? Myślę, że nie można tego wykluczyć, choć analiza innych przedmiotów, w tym magnesów na lodówce, wskazuje, że raczej była po prostu łotewską katoliczką (nigdzie nie ma Matki Boskiej Częstochowskiej). W każdym razie prawdopodobieństwo występowania JPII w luterańskim domu jest raczej znikome.
ENG: The flat is large (57 sqm). It has two rooms, a kitchen, a toilet and a small hallway. Windows are new (plastic). In general, the whole thing needs major renovation, but it is not a tragedy. In addition, the building has a courtyard where you can park. The thing that caught my attention the most, however, was grandmother's bedroom. Specifically the portrait of John Paul II. So maybe this grandmother was Polish? I don't think this can be ruled out, although an analysis of other items, including the magnets on the fridge, indicates that she was more likely to have simply been a Latvian Catholic (no Our Lady of Czestochowa anywhere). In any case, the chance of the Pope being present in a Lutheran home is rather low.
PL: Podsumujmy więc: mamy duże mieszkanie, dwa pokoje i normalną kuchnię, w której można po ludzku usiąść przy stole i rozmawiać godzinami z sąsiadką. Do tego podwórko, na którym można zaparkować samochód. A wszystko to w świetnej lokalizacji, dobrze skomunikowanej, do której bez problemu można dojść pieszo ze ścisłego centrum, gdy odjedzie nocny autobus. Cena: 58K euro, czyli niecałe 260K zł. W Krakowie coś niewyobrażalnego...
ENG: So let's recap: we have a large flat, two rooms and a normal kitchen where you can sit at the table and talk for hours with your neighbour. There's a courtyard where you can park your car. And all this is in a great location, well connected, which you can easily walk to from the very centre of Riga when the night bus leaves. Price: €58K. Something unimaginable in Krakow...